تأثیر بیماری تیروئید بر سلامت مو: کم‌کاری و پرکاری تیروئید و ریزش مو
ریزش مو : مصرف برخی داروها می‌تواند تأثیرات قابل توجهی بر سلامت موها بگذارد. داروهایی مانند قرص‌های اعصاب، داروهای بیهوشی و داروهای مربوط به بیماری تیروئید به‌طور مستقیم بر رشد و وضعیت مو تأثیر می‌گذارند. این داروها ممکن است باعث ریزش مو، نازک شدن آن یا تغییر در رنگ و بافت مو شوند. به‌ویژه در افرادی که تحت درمان‌های خاص هستند، مشکلاتی مانند سوختن سریع موها در دکلره یا کاهش ماندگاری خدماتی مانند احیا و صافی به‌وجود می‌آید. از آنجایی که این تغییرات می‌تواند اثرات طولانی‌مدت بر سلامت مو داشته باشد، بسیار مهم است که مراقبت‌های لازم را با نظارت پزشک متخصص انجام دهید. در ادامه به بررسی این تأثیرات و نحوه مدیریت آن‌ها خواهیم پرداخت.
نشانه‌های ریزش مو در اثر عوارض مصرف دارو
مصرف داروهای مختلف می‌تواند باعث ریزش مو به‌ویژه در اثر عوارض جانبی آن‌ها شود. در اینجا به برخی از علائم و نشانه‌های رایج ریزش مو ناشی از مصرف داروها اشاره می‌کنیم:
1. نازک شدن موها
یکی از اولین نشانه‌ها، نازک شدن تدریجی موها است. در ابتدای ریزش مو، ممکن است متوجه شوید که موهایتان نسبت به قبل ضعیف‌تر و نازک‌تر شده‌اند.
2. ریزش مو در ناحیه فرق سر
اگر ریزش مو ناشی از مصرف دارو باشد، معمولاً اولین جایی که موها شروع به ریزش می‌کنند، ناحیه فرق سر است.
3. افزایش ریزش مو هنگام شانه زدن و دوش گرفتن
اگر متوجه شوید که هنگام شانه زدن یا دوش گرفتن، تعداد زیادی مو از سر شما می‌ریزد، این ممکن است علامت شروع ریزش مو به دلیل دارو باشد.
4. ریزش مو هنگام بیدار شدن
گاهی پس از بیدار شدن از خواب، ممکن است تعداد زیادی تار مو روی بالش خود مشاهده کنید که نشان‌دهنده ریزش مو ناشی از عوارض دارویی است.
5. کاهش حجم مو
یکی دیگر از نشانه‌های ریزش مو، کاهش چشمگیر حجم موها و نازک شدن آن‌هاست. این تغییرات می‌تواند به‌طور تدریجی و در طول زمان مشهود شود.
در صورت مشاهده این علائم، بهتر است با پزشک متخصص پوست مشورت کنید تا علت دقیق ریزش مو و راه‌حل‌های درمانی مناسب برای شما بررسی شود.
داروهایی که می‌توانند باعث ریزش مو شوند
ریزش مو می‌تواند نتیجه مصرف داروهای مختلف باشد که بر چرخه رشد مو تأثیر می‌گذارند. هر دارو ممکن است در یک مرحله خاص از چرخه حیات مو اختلال ایجاد کند، که شامل فازهای تلوژن (استراحت) و آناژن (رشد) می‌شود. در این بخش، به داروهایی که در هر یک از این مراحل می‌توانند باعث ریزش مو شوند، اشاره خواهیم کرد.
1. ریزش مو در فاز تلوژن
در حالت عادی، هر فرد روزانه حدود 100 تار مو را در فاز تلوژن از دست می‌دهد. اما برخی داروها می‌توانند این عدد را افزایش دهند و باعث ریزش مو در این مرحله شوند. مهم‌ترین داروهایی که بر فاز تلوژن تأثیر می‌گذارند، عبارتند از:
داروها | نوع تأثیر |
آمفتامین‌ها | اختلال در فاز استراحت مو (تلوژن) |
مهارکننده‌های آنزیم تبدیل آنژیوتانسین | کاهش رشد و نازک شدن موها |
داروهای ضدافسردگی (پاروکستین، فلوکستین) | ریزش مو در فاز تلوژن |
داروهای ضد قارچ | تأثیر بر چرخه رشد مو |
مسدودکننده‌های بتا | ریزش مو در فاز تلوژن |
قرص‌های ضدبارداری | ایجاد اختلال در رشد مو |
رقیق‌کننده‌های خون (هپارین و وارفارین) | افزایش ریزش مو در فاز تلوژن |
داروهای کاهش کلسترول (کلوفیبرات) | اختلال در رشد مو و نازک شدن آن |
داروهای تیروئید | ریزش مو ناشی از عدم تعادل هورمونی |
فاموتیدین و داروهای گوارشی | تأثیر منفی بر سلامت مو |
درمان‌های هورمونی (HRT) | تغییرات در رشد مو و ریزش آن |
ایزوترتینوین و مشتقات ویتامین A | آسیب به چرخه رشد مو |
لوودوپا و داروهای پارکینسون | کاهش رشد مو |
ناپروکسن و داروهای ضدالتهابی NSAIDs | تأثیر بر فاز تلوژن |
استروئیدها | افزایش ریزش مو در فاز تلوژن |
2. ریزش مو در فاز آناژن
در مرحله آناژن، موها در حال رشد هستند و داروهایی که به این فاز تأثیر می‌گذارند، می‌توانند باعث ریزش سریع و شدید موها شوند. از مهم‌ترین داروها در این مرحله می‌توان به داروهای شیمی‌درمانی اشاره کرد که به طور عمده این فاز را تحت تأثیر قرار می‌دهند.
در کنار داروهای شیمی‌درمانی، داروهایی مانند کلشی‌سین (برای درمان نقرس) و مواد خاصی مثل آرسنیک، بیسموت، اسید بوریک و تالیوم نیز ممکن است بر فاز آناژن تأثیر بگذارند و موجب ریزش شدید موها شوند.
تأثیر کم‌کاری تیروئید بر سلامت و کیفیت مو
کم‌کاری تیروئید زمانی رخ می‌دهد که غده تیروئید به اندازه کافی هورمون‌های تیروکسین (T4) و تری‌یدوتیرونین (T3) تولید نمی‌کند. این کمبود باعث کند شدن متابولیسم بدن می‌شود و روی سلامت موها تأثیر منفی می‌گذارد. موها به دلیل کاهش سوخت‌وساز فولیکول‌ها ضعیف، شکننده و کم‌پشت می‌شوند.
تأثیرات کم‌کاری تیروئید بر مو:
- نازک شدن و شکنندگی موها: به دلیل کاهش متابولیسم و ضعیف شدن فولیکول‌های مو، موها نازک‌تر و شکننده‌تر می‌شوند.
- ریزش مو: کاهش سرعت رشد مو و ضعیف شدن ریشه‌ها باعث ریزش مو و کاهش حجم آن می‌شود.
- کدری و از دست دادن درخشندگی: موهای طبیعی که دچار کم‌کاری تیروئید هستند، ممکن است کدر شده و از درخشندگی خود بیفتند.
- خشکی پوست سر و شوره: کم‌کاری تیروئید ممکن است به خشکی پوست سر و شوره بیشتر منجر شود.
- آسیب در دکلره: موهای آسیب‌دیده از کم‌کاری تیروئید ممکن است در فرآیند دکلره و رنگ‌کردن دچار سوختگی یا تغییر رنگ (مثل گیر کردن در پایه نارنجی) شوند.
- کاهش ماندگاری صافی و احیا: خدمات آرایشی مانند صافی یا احیا ممکن است دوام کمتری داشته باشند (مثلاً از 8 ماه به 1 ماه).
تأثیر پرکاری تیروئید بر سلامت و کیفیت مو
پرکاری تیروئید زمانی است که غده تیروئید بیش از حد هورمون تولید می‌کند و متابولیسم بدن را بیش از حد بالا می‌برد. این افزایش سرعت باعث کوتاه شدن چرخه رشد مو می‌شود و موها زودتر وارد فاز ریزش می‌شوند. همچنین، پوست سر ممکن است چرب شده و التهاب یا شوره ایجاد کند.
تأثیرات پرکاری تیروئید بر مو:
- ریزش مو: به دلیل تسریع چرخه رشد مو، موها زودتر وارد فاز ریزش می‌شوند.
- نازک شدن و کم‌پشتی موها: افزایش سرعت متابولیسم باعث نازک شدن و کم‌پشتی موها می‌شود.
- چرب شدن پوست سر و التهاب: پوست سر ممکن است چرب شده و به دنبال آن التهاب یا شوره ایجاد شود.
- رنگ‌پذیری ناهمگون: موهای پرکاری تیروئید ممکن است در دکلره یا رنگ‌کردن دچار تغییر رنگ ناهمگون شوند.
- کاهش دوام خدمات آرایشی: خدماتی مانند صافی و احیا ممکن است مدت زمان کوتاه‌تری دوام داشته باشند.
- شکنندگی موها: افزایش متابولیسم می‌تواند باعث شکنندگی موها شود.
تأثیر تیروئید کنترل‌نشده بر ماندگاری احیا و صافی مو
تیروئید کنترل‌نشده (کم‌کار یا پرکار) ماندگاری احیا و صافی مو را کم می‌کند. متابولیسم نامتعادل موها را ضعیف و آسیب‌پذیر می‌کند و نتیجه خدمات آرایشی را کوتاه‌مدت. کنترل تیروئید قبل از این کارها ضروری است.
تأثیرات کم‌کاری تیروئید بر خدمات آرایشی:
- کاهش دوام صافی: موهای آسیب‌دیده از کم‌کاری تیروئید ممکن است نتوانند صافی خود را به خوبی حفظ کنند. به عنوان مثال، دوام صافی ممکن است از 8 ماه به 1 ماه کاهش یابد.
- آسیب در دکلره: دکلره و سایر خدمات شیمیایی ممکن است باعث سوختگی مو یا تغییر رنگ آن شوند.
- نازکی و خشکی مو: موهایی که تحت تأثیر کم‌کاری تیروئید هستند، بیشتر مستعد خشکی و نازکی هستند که این امر تأثیر منفی بر فرآیندهای آرایشی دارد.
تأثیرات پرکاری تیروئید بر ماندگاری خدمات آرایشی:
- کاهش ماندگاری صافی و احیا: همانند کم‌کاری تیروئید، پرکاری تیروئید نیز می‌تواند دوام صافی و احیا را کاهش دهد.
- ریزش و نازکی مو: موهای نازک و شکننده به راحتی دچار آسیب می‌شوند، که می‌تواند موجب کاهش ماندگاری صافی یا احیا شود.
- رنگ‌پذیری ناهمگون: رنگ‌پذیری موها ممکن است تحت تأثیر پرکاری تیروئید به صورت ناهمگون باشد.
راهکارهای پیشگیری از آسیب مو در بیماری تیروئید
برای جلوگیری از آسیب به مو در افراد مبتلا به بیماری تیروئید، رعایت برخی نکات ضروری است:
1. آزمایش تیروئید قبل از خدمات آرایشی
انجام آزمایش‌های تیروئید (TSH، T3، T4) پیش از هرگونه خدمات آرایشی کمک می‌کند تا از کنترل وضعیت تیروئید مطمئن شوید و از آسیب به مو جلوگیری کنید.
2. تنظیم دوز دارو با مشورت پزشک
تنظیم دقیق دوز داروهای تیروئید با پزشک می‌تواند به کنترل علائم بیماری و کاهش تأثیرات منفی آن بر مو کمک کند.
3. اطلاع به آرایشگر درباره وضعیت تیروئید
اطلاع به آرایشگر در مورد بیماری تیروئید باعث می‌شود که او خدمات آرایشی مناسبی برای موهای شما انتخاب کند.
4. استفاده از محصولات تقویتی مو
استفاده از محصولات تقویتی مانند ماسک‌ها و روغن‌ها می‌تواند به تقویت مو و جلوگیری از آسیب کمک کند.
این اقدامات ساده می‌توانند سلامت موهای شما را حفظ کرده و از مشکلات ناشی از بیماری تیروئید جلوگیری کنند.
تأثیر داروهای بیهوشی بر مو
داروهای بیهوشی، مانند کتامین، می‌توانند روی سلامت مو و نتیجه خدمات آرایشی مثل دکلره، احیا و صافی تأثیر بگذارند. استرس جراحی و اثرات این داروها روی متابولیسم بدن باعث ضعیف شدن موها می‌شوند. به همین دلیل، توصیه می‌شود حداقل یک ماه پس از جراحی برای خدمات آرایشی صبر کنید. همچنین، لووتیروکسین با کتامین تداخل دارد و باید این موضوع را به متخصص بیهوشی اطلاع دهید.
- ریزش مو به دلیل استرس جراحی و تغییرات متابولیسم
- ضعیف شدن ساختار مو و افزایش شکنندگی
- رنگ‌پذیری ناهمگون در دکلره یا رنگ مو
- کاهش ماندگاری احیا و صافی مو (مثلاً دوام کمتر از حد انتظار)
- آسیب‌پذیری بیشتر موها در برابر مواد شیمیایی
نکات مهم برای مراقبت‌های آرایشی پس از جراحی
نکات مهم برای مراقبت‌های آرایشی پس از جراحی عبارت است از:
- صبر کردن حداقل یک ماه پس از جراحی برای خدمات آرایشی
- اطلاع‌رسانی به آرایشگر درباره جراحی اخیر و داروهای بیهوشی
- اطلاع به متخصص بیهوشی درباره مصرف لووتیروکسین به دلیل تداخل با کتامین
- استفاده از محصولات تقویتی مو (مثل سرم یا شامپوهای ملایم) پس از جراحی
- مشورت با پزشک برای بررسی سلامت تیروئید قبل از خدمات آرایشی
جراحی و داروهای بیهوشی می‌توانند موها را موقتاً ضعیف کنند، پس بهتر است برای رنگ، دکلره یا صافی عجله نکنید. با صبر و مراقبت، می‌توانید از آسیب به موها جلوگیری کنید. حتماً درباره مصرف لووتیروکسین با تیم پزشکی و آرایشگرتان صحبت کنید تا نتیجه بهتری بگیرید.
نقش و تاثیر قرص لووتیروکسین بر مو
قرص لووتیروکسین یک هورمون مصنوعی است که جای خالی هورمون تیروکسین (T4) را در بدن پر می‌کند. وقتی تیروئید کم‌کار است و نمی‌تواند T4 کافی تولید کند، لووتیروکسین به تنظیم متابولیسم کمک می‌کند و علائمی مثل خستگی، افزایش وزن و ریزش مو را کاهش می‌دهد. اما گاهی این دارو روی ریزش مو اثر مثبت ندارد و حتی ممکن است در برخی افراد آن را بدتر کند، به‌خصوص اگر دوز دارو درست تنظیم نشود.
تأثیرات لووتیروکسین بر مو:
- کاهش ریزش مو در صورت تنظیم درست دوز
- تشدید ریزش مو در دوزهای بالا (شبیه علائم پرکاری تیروئید)
- نازک شدن موها به دلیل عوارض جانبی در برخی افراد
- تأثیر کم یا ناکافی روی ری
حدود 10 درصد از مصرف‌کنندگان لووتیروکسین همچنان با ریزش مو یا مشکلات دیگر مثل کم‌انرژی بودن دست‌وپنجه نرم می‌کنند. پزشک با آزمایش خون (مثل TSH و T4) هر 3 تا 6 ماه دوز لووتیروکسین را چک می‌کند تا مطمئن شود هورمون‌ها متعادل هستند. تنظیم درست دوز می‌تواند از عوارضی مثل ریزش مو یا شکنندگی آن جلوگیری کند. اگر موهایتان همچنان می‌ریزد، حتماً با پزشک مشورت کنید و وضعیت تیروئید و دارو را بررسی کنید.
آیا قرص‌های اعصاب و داروهای دوقطبی باعث ریزش مو می‌شوند؟
قرص‌های اعصاب، به‌ویژه داروهای دوقطبی مانند لاموترژین و لیتیم، می‌توانند با ضعیف کردن فولیکول‌های مو و اختلال در چرخه رشد، باعث ریزش و نازک شدن موها شوند. این داروها همچنین روی خدمات آرایشی مثل دکلره و رنگ مو اثر منفی می‌گذارند و ممکن است باعث رنگ‌پذیری ناهمگون یا باز نشدن کامل دکلره شوند. برای کاهش این مشکلات، به آرایشگر خود درباره مصرف این داروها اطلاع دهید، با پزشک برای بررسی عوارض مشورت کنید و از محصولات تقویتی مو استفاده کنید. مراقبت درست و انتخاب روش‌های آرایشی ملایم می‌تواند به حفظ سلامت موهایتان کمک کند.
چرا باید به آرایشگر خود درباره داروهای مصرفی اطلاع دهید؟
اطلاع دادن به آرایشگر درباره داروها (مثل لووتیروکسین یا لاموترژین) و وضعیت تیروئید کمک می‌کند تا روش‌های آرایشی مناسب‌تری مثل دکلره ملایم یا احیا انتخاب شود. این کار از آسیب به موهای ضعیف جلوگیری می‌کند. مراقبت‌های درست هم برای موهای نازک و کم‌پشت ضروری است.
چرا اطلاع‌رسانی مهم است:
- انتخاب روش‌های آرایشی ملایم برای موهای حساس
- جلوگیری از رنگ‌پذیری ناهمگون یا سوختن مو در دکلره
- بهبود نتیجه صافی و احیا با آگاهی از وضعیت تیروئید
- کاهش ریزش مو با تنظیم خدمات آرایشی
روتین‌های مراقبتی پیشنهادی:
- استفاده از شامپوهای تقویت‌کننده (مثل شامپوهای بدون سولفات)
- به‌کار بردن سرم‌ها یا ماسک‌های مغذی مو
- اجتناب از حرارت زیاد (سشوار یا اتو)
- مصرف مکمل‌های بیوتین یا زینک با نظر پزشک
صحبت با آرایشگر درباره داروها و تیروئید، همراه با مراقبت‌های مناسب، موهایتان را سالم‌تر نگه می‌دارد و نتیجه خدمات آرایشی را بهتر می‌کند.
نتیجه‌گیری
بیماری‌های تیروئید، داروهای اعصاب، بیهوشی و حتی روتین‌های دارویی مثل لووتیروکسین می‌توانند سلامت و ظاهر موها را تحت تأثیر قرار دهند و نتیجه خدمات آرایشی مانند دکلره، صافی و احیا را تغییر دهند. با کنترل تیروئید، مشورت با پزشک برای تنظیم دوز داروها، اطلاع‌رسانی به آرایشگر درباره داروها و استفاده از محصولات مراقبتی مناسب، می‌توانید موهای سالم‌تری داشته باشید و از خدمات آرایشی نتیجه بهتری بگیرید. مراقبت از موها با آگاهی و برنامه‌ریزی، کلید حفظ زیبایی و سلامت آن‌هاست.
منابع ایده گرفته شده و مطالعه شده
